 | Kelela Cut 4 Me (FadeToMind, 2013) |
Θέλοντας να συνεχίσω τις σκέψεις που έγραψα στις κριτική για τον καινούργιο δίσκο του Drake, δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να έχω καλύτερη αφορμή από τον δίσκο/mixtape της Kelela (που κατεβάζετε ελεύθερα εδώ). Ο οποίος δίσκος μαζεύει σχεδόν όλους αυτούς τους σκοτεινούς τύπους από το LA που αρέσκονται στο να δημιουργούν sinister, μινιμαλιστικά, ηλεκτρονικά ηχοτοπία, κάπου ανάμεσα στο dubstep το witchouse (λιγότερο) και το uk garage (the third british invasion??), και τους οποίους μοιάζει να αγαπούν ιδιαίτερα και να αντιγράφουν κατά κόρον ο Kanye και ο Drake. Το attitude είναι λίγο σαν αυτό του Hollywood: Μόλις εντοπίσουν ξενόγλωσση ταινία που κάνει επιτυχία προσφέροντας μία καινούργια οπτική (και κατά προτίμηση βγαίνει σε τριλογία) την αντιγράφουν – κυριολεκτικά – κάνοντας ένα 'remake'. Βλέπε για παράδειγμα το The Ring ή το The Girl with Dragon Tattoo. Κάτι αντίστοιχο και εδώ. Οκ, ο Kanye και ο Drake δεν κάνουν διασκευές - δεν δουλεύει με τον ίδιο τρόπο το σύστημα στη μουσική - και σίγουρα δεν είναι μόνο εκεί οι αναφορές τους. Αλλά τουλάχιστον στην περίπτωση του κινηματογράφου οι αρχικοί δημιουργοί πληρώνονται τα δικαιώματα. Παρόλα αυτά, σίγουρα αυτό που κάνουν το κάνουν καλά. Και το Nothing was the Same και – κυρίως - το Yeezus, είναι πολύ καλοί δίσκοι. Και οι αναφορές φιλτράρονται και παίρνουν καινούργιο χαρακτήρα.
Μεταξύ μας, γενικά δεν έχω κανένα πρόβλημα με τον δανεισμό ιδεών, τεχνικών ή και ήχων. Το αντίθετο. Κάπως έτσι προχωρούν τα πράγματα. Αυτό που με προβληματίζει στην συγκεκριμένη περίπτωση όμως είναι η ανισότητα των μεγεθών ανάμεσα στα δύο μέρη: Μαζικοί μουσικοί σαν τον Drake και τον Kanye στη μία πλευρά, μικροί και underground μουσικοί στην άλλη πλευρά. Υπάρχει ο κίνδυνος η πρώτη να πνίξει τη δεύτερη.
Σε μία αντίστοιχη συζήτηση στο πρόσφατο review αυτού του δίσκου στο pitchfork προτείνεται ακριβώς η προσέγγιση του Cut 4 Me ως μία λύση του προβλήματος. Η δημιουργία δηλαδή μίας πιο προσεγγίσιμης δουλειάς από τους 'αυθεντικούς' δημιουργούς. Σαν εναλλακτική σε κάθε Drake. Δεν είμαι τόσο σίγουρος, όπως δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι για το φαινόμενο ευθύνεται η ταχύτητα διάδοσης της μουσικής – αλλά αυτό το τελευταίο το ανέλυσα στο προηγούμενο review.
Παύση προσωρινά για να δούμε λοιπόν τι γίνεται σε αυτόν τον δίσκο: Έχουμε λοιπόν beats και παραγωγή από όλους σχεδόν τους τύπους που είναι αναμιγμένοι με τις ομάδες Fade to Mind και Night Slugs. Nguzunguzu, Girl Unit, Kingdom, Bok Bok, Jam City etc... Όλοι αυτοί - που η συνύπαρξή τους εδώ υπογραμμίζει και τα κοινά τους χαρακτηριστικά - δημιουργούν ένα πυκνό πλέγμα ήχων με σκοτεινές αποχρώσεις, χαμηλές συχνότητες, ελάχιστα (όχι στον αριθμό, στον χαρακτήρα) beats και απόκοσμα synths, που από μόνα τους είναι αρκετά για να κινήσουν το ενδιαφέρον. Αλλά αυτό το κάνουν και στις δικιές τους δουλειάς. Αυτό που αλλάξει εδώ είναι η φωνή της Kelela που και τα ενοποιεί αλλά κυρίως τους δίνει έναν πιο pop/r'n'b χαρακτήρα. Οπότε μιλάμε πλέον για τραγούδια και όχι μόνο ηχητικούς πειραματισμούς. Η Kelela λοιπόν έχει όμορφη φωνή – χωρίς να είναι κάτι ιδιαίτερα εντυπωσιακό – αλλά κυρίως έχει άποψη ως προς το πως τοποθετείται πάνω στη μουσική. Με την οποία βρίσκεται σε ισορροπία χωρίς πουθενά το ένα να υποσκιάζει το άλλο.
Όλο αυτό λοιπόν λειτουργεί πολύ όμορφα. Το αποτέλεσμα είναι αρκετά rough, οι 'αδυναμίες' της φωνής ταιριάζουν τελικά με τη μουσική και περισσότερο προσθέτουν παρά αφαιρούν. Η ατμόσφαιρα που δημιουργείται είναι συνεκτική και αρκετά ιδιαίτερη και προσωπική παρόλο που κάθε κομμάτι έχει διαφορετικό παραγωγό. Οπότε το αποτέλεσμα μόνο επιτυχημένο μπορείς να το πεις.
Τώρα, αν περιέχει κάποιο κομμάτι που θα μπορούσε να γίνει χιτάκι; Μάλλον απίθανο. Το Floor Snow θα μπορούσε να έχει μία τέτοια κατεύθυνση, αλλά έτη φωτός προφανώς από το να συνιστά κάτι σαν το αντίπαλο δέος στο Started from the bottom. Ο δίσκος τελικά είναι περισσότερο πειραματικός παρά pop, πολύ περισσότερο προσωπικός παρά μαζικός. Αλλά για να απαντήσω στο αρχικό ερώτημα, εκεί βρίσκεται η ουσία του: έχει πολύ ενδιαφέρον να τον βάλεις να τον ακούσεις στη σειρά με το Nothing Was The Same. Το Cut 4 Me ακούγεται σίγουρα πολύ πιο ερασιτεχνικό, ακατέργαστο και συνεσταλμένο, αλλά ταυτόχρονα καταφέρνει και να αποκαλύψει τη βασική αδυναμία του Drake και του κάθε αντίστοιχου Drake μέσω του βασικού του χαρακτηριστικού: είναι συγκεκριμένο. Θα αρέσει σε κάποιους, κατά πάσα πιθανότητα όχι σε πολλούς, αλλά με αυτούς θα αποκτήσει ιδιαίτερη σχέση. Ενώ το Nothing Was the Same μπορεί να είναι πιο επαγγελματικό, μπορεί να είναι πολύ προσεγμένο και δουλεμένο, μπορεί να μην έχει ούτε μία βαρετή στιγμή, αλλά τελικά είναι generic. Διότι όσο πειραματική διάθεση και αν έχουν οι δημιουργοί του, έχουν μάθει να απευθύνονται σε εκατομμύρια ανθρώπων. Και όσο και αν δεν είναι η μουσική που περιέχεται στους δίσκους τους το βασικό προϊόν που πουλάνε πλέον, πρέπει παρόλα αυτά να είναι κάτι που τουλάχιστον θα μπορέσουν να το ακούσουν εκατομμύρια ανθρώπων. Οπότε είναι μοιραία και πιο γυαλισμένο, οι γωνίες και οι αιχμές έχουν λειανθεί, η ιδιαιτερότητα περιορίζεται ώστε να μην προσβάλει ή ενοχλεί.
Οπότε, καταλήγοντας, αυτή πιστεύω ότι είναι η απάντηση: δεν έχει κανένα νόημα οι μουσικοί να προσπαθήσουν να γίνουν mainstream για να υπερασπίσουν τις προσεγγίσεις τους και να διεκδικήσουν την πατρότητά τους. Έτσι πολύ απλά θα χάσουν αυτό που τους κάνει διαφορετικούς. Αντίθετα πρέπει απλά να κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι underground μουσικοί: να συνεχίσουν να πειραματίζονται και να δημιουργούν σε όποια κατεύθυνση πιστεύουν ότι αξίζει. Τα blockbusters θα συνεχίσουν να πουλάνε, ο πολύς κόσμος θα συνεχίσει να αγνοεί την ύπαρξή τους, κάποιοι θα κάνουν το crossover, οι περισσότεροι όχι, αλλά τελικά η μουσική θα παραμείνει πιο ουσιαστική. Για λίγους κάθε φορά. Αλλά πολλές διαφορετικές φορές αυτή η διαδικασία θα καλύψει πολλούς. Και μετά θα αρχίσουν και οι επιμιξίες μεταξύ των πολλών διαφορετικών και ιδιαίτερων και όλα θα είναι όμορφα και μπασταρδεμένα.
_
8.5Μεταξύ μας, γενικά δεν έχω κανένα πρόβλημα με τον δανεισμό ιδεών, τεχνικών ή και ήχων. Το αντίθετο. Κάπως έτσι προχωρούν τα πράγματα. Αυτό που με προβληματίζει στην συγκεκριμένη περίπτωση όμως είναι η ανισότητα των μεγεθών ανάμεσα στα δύο μέρη: Μαζικοί μουσικοί σαν τον Drake και τον Kanye στη μία πλευρά, μικροί και underground μουσικοί στην άλλη πλευρά. Υπάρχει ο κίνδυνος η πρώτη να πνίξει τη δεύτερη.
Σε μία αντίστοιχη συζήτηση στο πρόσφατο review αυτού του δίσκου στο pitchfork προτείνεται ακριβώς η προσέγγιση του Cut 4 Me ως μία λύση του προβλήματος. Η δημιουργία δηλαδή μίας πιο προσεγγίσιμης δουλειάς από τους 'αυθεντικούς' δημιουργούς. Σαν εναλλακτική σε κάθε Drake. Δεν είμαι τόσο σίγουρος, όπως δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι για το φαινόμενο ευθύνεται η ταχύτητα διάδοσης της μουσικής – αλλά αυτό το τελευταίο το ανέλυσα στο προηγούμενο review.
Παύση προσωρινά για να δούμε λοιπόν τι γίνεται σε αυτόν τον δίσκο: Έχουμε λοιπόν beats και παραγωγή από όλους σχεδόν τους τύπους που είναι αναμιγμένοι με τις ομάδες Fade to Mind και Night Slugs. Nguzunguzu, Girl Unit, Kingdom, Bok Bok, Jam City etc... Όλοι αυτοί - που η συνύπαρξή τους εδώ υπογραμμίζει και τα κοινά τους χαρακτηριστικά - δημιουργούν ένα πυκνό πλέγμα ήχων με σκοτεινές αποχρώσεις, χαμηλές συχνότητες, ελάχιστα (όχι στον αριθμό, στον χαρακτήρα) beats και απόκοσμα synths, που από μόνα τους είναι αρκετά για να κινήσουν το ενδιαφέρον. Αλλά αυτό το κάνουν και στις δικιές τους δουλειάς. Αυτό που αλλάξει εδώ είναι η φωνή της Kelela που και τα ενοποιεί αλλά κυρίως τους δίνει έναν πιο pop/r'n'b χαρακτήρα. Οπότε μιλάμε πλέον για τραγούδια και όχι μόνο ηχητικούς πειραματισμούς. Η Kelela λοιπόν έχει όμορφη φωνή – χωρίς να είναι κάτι ιδιαίτερα εντυπωσιακό – αλλά κυρίως έχει άποψη ως προς το πως τοποθετείται πάνω στη μουσική. Με την οποία βρίσκεται σε ισορροπία χωρίς πουθενά το ένα να υποσκιάζει το άλλο.
Όλο αυτό λοιπόν λειτουργεί πολύ όμορφα. Το αποτέλεσμα είναι αρκετά rough, οι 'αδυναμίες' της φωνής ταιριάζουν τελικά με τη μουσική και περισσότερο προσθέτουν παρά αφαιρούν. Η ατμόσφαιρα που δημιουργείται είναι συνεκτική και αρκετά ιδιαίτερη και προσωπική παρόλο που κάθε κομμάτι έχει διαφορετικό παραγωγό. Οπότε το αποτέλεσμα μόνο επιτυχημένο μπορείς να το πεις.
Τώρα, αν περιέχει κάποιο κομμάτι που θα μπορούσε να γίνει χιτάκι; Μάλλον απίθανο. Το Floor Snow θα μπορούσε να έχει μία τέτοια κατεύθυνση, αλλά έτη φωτός προφανώς από το να συνιστά κάτι σαν το αντίπαλο δέος στο Started from the bottom. Ο δίσκος τελικά είναι περισσότερο πειραματικός παρά pop, πολύ περισσότερο προσωπικός παρά μαζικός. Αλλά για να απαντήσω στο αρχικό ερώτημα, εκεί βρίσκεται η ουσία του: έχει πολύ ενδιαφέρον να τον βάλεις να τον ακούσεις στη σειρά με το Nothing Was The Same. Το Cut 4 Me ακούγεται σίγουρα πολύ πιο ερασιτεχνικό, ακατέργαστο και συνεσταλμένο, αλλά ταυτόχρονα καταφέρνει και να αποκαλύψει τη βασική αδυναμία του Drake και του κάθε αντίστοιχου Drake μέσω του βασικού του χαρακτηριστικού: είναι συγκεκριμένο. Θα αρέσει σε κάποιους, κατά πάσα πιθανότητα όχι σε πολλούς, αλλά με αυτούς θα αποκτήσει ιδιαίτερη σχέση. Ενώ το Nothing Was the Same μπορεί να είναι πιο επαγγελματικό, μπορεί να είναι πολύ προσεγμένο και δουλεμένο, μπορεί να μην έχει ούτε μία βαρετή στιγμή, αλλά τελικά είναι generic. Διότι όσο πειραματική διάθεση και αν έχουν οι δημιουργοί του, έχουν μάθει να απευθύνονται σε εκατομμύρια ανθρώπων. Και όσο και αν δεν είναι η μουσική που περιέχεται στους δίσκους τους το βασικό προϊόν που πουλάνε πλέον, πρέπει παρόλα αυτά να είναι κάτι που τουλάχιστον θα μπορέσουν να το ακούσουν εκατομμύρια ανθρώπων. Οπότε είναι μοιραία και πιο γυαλισμένο, οι γωνίες και οι αιχμές έχουν λειανθεί, η ιδιαιτερότητα περιορίζεται ώστε να μην προσβάλει ή ενοχλεί.
Οπότε, καταλήγοντας, αυτή πιστεύω ότι είναι η απάντηση: δεν έχει κανένα νόημα οι μουσικοί να προσπαθήσουν να γίνουν mainstream για να υπερασπίσουν τις προσεγγίσεις τους και να διεκδικήσουν την πατρότητά τους. Έτσι πολύ απλά θα χάσουν αυτό που τους κάνει διαφορετικούς. Αντίθετα πρέπει απλά να κάνουν αυτό που έκαναν πάντα οι underground μουσικοί: να συνεχίσουν να πειραματίζονται και να δημιουργούν σε όποια κατεύθυνση πιστεύουν ότι αξίζει. Τα blockbusters θα συνεχίσουν να πουλάνε, ο πολύς κόσμος θα συνεχίσει να αγνοεί την ύπαρξή τους, κάποιοι θα κάνουν το crossover, οι περισσότεροι όχι, αλλά τελικά η μουσική θα παραμείνει πιο ουσιαστική. Για λίγους κάθε φορά. Αλλά πολλές διαφορετικές φορές αυτή η διαδικασία θα καλύψει πολλούς. Και μετά θα αρχίσουν και οι επιμιξίες μεταξύ των πολλών διαφορετικών και ιδιαίτερων και όλα θα είναι όμορφα και μπασταρδεμένα.
_
Those will burn: Enemy, Floor Snow, Bank Head, Something Else.
Posts
No comments:
Post a Comment